เป็นโรคความดัน ออกกำลังกายได้มั้ย?

 

การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเป็นหนึ่งในวิธีที่ดีที่สุดในการรักษาสุขภาพทั้งร่างกายและจิตใจให้แข็งแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าคุณมีการวินิจฉัยว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูงหรือมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคนี้

แต่สำหรับบุคคลที่มีความดันโลหิตสูงอยู่แล้ว การเพิ่มขึ้นของความดันโลหิตระหว่างและหลังการออกกำลังกายอาจทำให้รู้สึกกังวลได้ มักเป็นเรื่องปกติที่ความดันโลหิตของคุณจะสูงขึ้นหลังจากการออกกำลังกาย แต่การที่ความดันโลหิตของคุณเพิ่มขึ้นเป็นเวลานานอาจทำให้คุณรู้สึกเป็นกังวล

หากความดันโลหิตของคุณเพิ่มขึ้นอย่างมากในระหว่างออกกำลังกายและคงอยู่ในระดับสูงเป็นเวลาหลายชั่วโมงหลังการออกกำลังกาย คุณอาจเป็นโรคความดันโลหิตสูงที่เกิดขึ้นจากการออกกำลังกาย เรียกว่า (Exercise-Induced Hypertension, EIH) สภาวะนี้อาจทำให้ความเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูงและปัญหาทางหัวใจเพิ่มขึ้นได้ในอนาคต

ข้อมูลจากศูนย์สุขภาพแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC) ระบุว่าความดันโลหิตที่เหมาะสมขณะพักคือน้อยกว่า 120/80 มม.ปรอท ตัวเลขแรกแสดงถึงความดันโลหิตซิสโตลิก หรือความดันของเลือดสูงสุดขณะหัวใจห้องล่างบีบตัว ตัวเลขตัวที่สองคือความดันโลหิตตัวล่าง (Diastolic Pressure) หรือความดันเลือดที่ต่ำสุดขณะหัวใจห้องล่างคลายตัว

ความดันโลหิตซิสโตลิก

จากข้อมูลของสมาคมหัวใจแห่งอเมริกา (AHA) ความดันโลหิตซิสโตลิกสามารถสูงถึง 210 มม.ปรอท สำหรับผู้ชาย และ 190 มม.ปรอท สำหรับผู้หญิง แต่ถ้าสูงกว่านี้คุณอาจมีอาการ EIH ได้

ความดันตัวล่าง

ในบางกรณี เมื่อคุณออกกำลังกายความดันตัวล่างของคุณจะยังคงที่เดิม โดยทั่วไป ความดันโลหิตตัวล่างจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงมากนัก จึงควรปรึกษาหมอหรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ

ในบางกรณี ความดันโลหิตของคุณอาจสูงถึง 250/110 มม.ปรอท ในช่วงขณะที่คุณออกกำลังกายหนักที่สุด สำหรับผู้ที่มีความดันโลหิตสูงที่แสดงอาการเหล่านี้ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้หยุดออกกำลังกายเมื่อความดันสูงถึง 250/115 มม.ปรอท

ความดันโลหิตสูงที่เกิดขึ้นระหว่างการออกกำลังกาย (EIH) คืออะไร?

ในบุคคลที่มีสุขภาพดีและออกกำลังกายในระดับความหนาแน่นต่ำถึงปานกลาง ความดันโลหิตของคุณจะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อความเข้มข้นของการออกกำลังกายเพิ่มขึ้น แล้วลดลงเรื่อย ๆ เมื่อความเข้มข้นของการออกกำลังกายลดลง

แต่ในกรณีของ EIH ความดันโลหิตจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วและมากกว่าที่ควรเกิดขึ้น เมื่อคุณออกกำลังกาย จากนั้นอาจไม่ลดลงหลังพักผ่อนเท่าที่ควรจะเกิดขึ้น สภาวะนี้เรียกอีกอย่างว่าการตอบสนองของความดันโลหิตต่อการออกกำลังกายที่สูงเกินความเข้มข้นของการออกกำลังกาย

ตัวชี้วัดที่ถูกต้องสำหรับการวินิจฉัย EIH คือความดันโลหิตซิสโตลิกสูงกว่า 190 มม.ปรอท สำหรับผู้หญิงและ 210 มม.ปรอท สำหรับผู้ชาย ในระหว่างการออกกำลังกาย และความดันโลหิตขณะพักที่สูงกว่า 140/90 มม.ปรอท หลังการออกกำลังกาย

การออกกำลังกายอย่างต่อเนื่องเป็นสิ่งที่ดีต่อสุขภาพ แต่หากความดันโลหิตของคุณสูงหลังการออกกำลังกายและคงอยู่สูงเป็นเวลานาน คุณควรพบแพทย์เพื่อประเมินความเสี่ยงและวางแผนการดูแลสุขภาพให้เหมาะสม

เมื่อใดที่ควรพบแพทย์เกี่ยวกับความดันโลหิตและการออกกำลังกาย

    ความดันโลหิตระหว่างหรือหลังการออกกำลังกายเป็นสิ่งที่ควรพิจารณาอย่างจริงจัง ด้วยเหตุผลที่มากมายที่ควรคำนึงถึง เราได้สรุปบางสาเหตุที่ควรพบแพทย์มาให้ท่านดังนี้:

• ความดันโลหิตซิสโตลิกเกิน 180/120 มม.ปรอท: หากความดันโลหิตซิสโตลิกของคุณเพิ่มขึ้นเหนือระดับนี้ระหว่างหรือหลังการออกกำลังกายและคงอยู่สูงเป็นเวลานาน ควรพบแพทย์เพื่อประเมินความเสี่ยงและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

• มีภาวะความดันโลหิตสูงมากกว่าที่เคย: หากคุณเคยประสบภาวะฉุกเฉินเกี่ยวกับความดันโลหิตสูงที่ร้ายแรงมาก่อน การเพิ่มปริมาณในการออกกำลังกายอาจส่งผลกระทบต่อความดันโลหิตของคุณอย่างไม่คาดคิด

• ความดันโลหิตที่ควบคุมไม่ได้: ถ้าคุณพบว่าความดันโลหิตของคุณยากจะควบคุม การพบแพทย์เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ได้การคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม

• ประสบกับการตอบสนองเกินของความดันโลหิตสูงที่เกิดจากการออกกำลังกาย (EIH): หากความดันโลหิตของคุณเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วและไม่ลดลงหลังพักผ่อนเท่าที่ควรจะเกิดขึ้นในระหว่างการออกกำลังกาย คุณอาจมีสภาวะ EIH ซึ่งอาจต้องการการประเมินเพิ่มเติมจากแพทย์

• มีอาการหัวใจวาย: หากคุณมีอาการหัวใจวายรุนแรง ควรหยุดออกกำลังกายทันทีและโทรเรียกบริการฉุกเฉิน

การจัดการความดันโลหิตหลังการออกกำลังกาย

การออกกำลังกายเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการควบคุมความดันโลหิต แต่ควรคำนึงถึงการปรับปรุงวิถีชีวิตที่รวมถึงกำหนดเป้าหมายสำหรับการออกกำลังกาย การกินอาหาร และการควบคุมน้ำหนัก

อีกทั้ง ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเกี่ยวกับโปรแกรมการออกกำลังกายและเปลี่ยนแปลงให้เหมาะสม โดยยาบางชนิดอาจมีผลต่อความสามารถในการออกกำลังกาย ดังนั้นควรรับคำแนะนำจากแพทย์ก่อนเริ่มโปรแกรม

เคล็ดลับการออกกำลังกาย:

1. เริ่มต้นอย่างช้าๆ และหนักขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป
2. ตรวจสอบความดันโลหิตของคุณบ่อยๆ และทำวัดให้เป็นนิสัย
3. คงเส้นคงวา ในการออกกำลัง
4. ใส่ใจกับความรู้สึกของคุณเมื่อคุณออกกำลังกาย
5. อุ่นเครื่องก่อนเริ่ม และ คูลดาวน์หลังออกกำลัง
6. เลือกการออกกำลังกายที่คุณชอบ จะได้ต่อเนื่อง ไม่เบื่อเสียก่อน
7. เลือกปริมาณและประเภทของการออกกำลังกายที่เหมาะสม 

เลือกชนิดของการออกกำลังกายที่เหมาะสม แต่ความชอบของคุณเป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน เช่น การเดินเร็ว วิ่งเบา ว่ายน้ำ หรือโยคะ อย่างไรก็ตาม ควรปรับปริมาณและความเข้มข้นของการออกกำลังกายให้เหมาะสมกับความสามารถและสภาพร่างกาย

บทวิจัย จาก Thompson Rivers University, Canada แสดงให้เห็นว่าการเพิ่มระยะเวลาในการออกกำลังกายแบบแอโรบิกอาจช่วยลดความดันโลหิต การออกกำลังกายที่สม่ำเสมอจะช่วยลดความดันโลหิตซิสโตลิกโดยทั่วไป การคงสภาพความดันโลหิตขณะพักสูงเท่าไร การออกกำลังกายจะช่วยลดมากเท่านั้น

การออกกำลังกายเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการจัดการความดันโลหิต ด้วยการช่วยปรับปรุงการทำงานของหัวใจ ลดความเสี่ยงจากโรคหัวใจและเสี่ยงต่อโรคเรื้อรังอื่นๆ หากคุณมีปัญหาเกี่ยวกับความดันโลหิต การปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำเป็นสิ่งสำคัญเพื่อการดูแลสุขภาพ

หาซื้อเครื่องวัดความดันโลหิต จากแบรนด์ Rossmax https://www.lazada.co.th/shop/rossmax-official/

บทอ้างอิง 

Jennifer M. Edwards 2022

Mark Rakobowchuk 2021

Kim, Chul-Hyun PhD^a; Park, Yongbum MD^b; Chun, Min Young MD^c; Kim, Young-Joo PhD^d,∗